تحصیل در روسیه برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی به ویژه ایرانیان، فرصتی خوب برای تحصیل در رشتههای پرطرفدار است؛ چرا که مجموعهای از دانشگاههای معتبر، شهریههای مقرونبهصرفه و امکان تحصیل به زبان انگلیسی را برای شما فراهم میکند. از این مهمتر، خدماتی در راستای ارتقای سطح دانش زبان روسی و دروس پایه مورد نیاز رشتهتان نیز پیش روی شما میگذارد.
برای ورود به روسیه و استفاده از تمامی این امکانات نیاز به اخذ ویزای تحصیلی روسیه است. در این راهنما تلاش کردهایم تمامی جزئیات مربوط به ویزای تحصیلی روسیه را، همراه با هزینهها، مدارک لازم و مراحل اقدام شرح دهیم.
تحصیل در روسیه؛ انتخابی هوشمندانه
دانشگاههای روسیه به ویژه دانشگاههای مورد تأیید وزارت علوم و وزارت بهداشت ایران، از استانداردهای آموزشی بالایی برخوردارند. دانشگاههای معتبری مانند لومونوسف (MSU)، دولتی سنپترزبورگ (SPbU)، فدرال کازان (KFU) و دانشگاه دوستی ملل روسیه (RUDN University) در سطح جهانی شناخته شدهاند و در رتبهبندی QS در 2026 در میان دانشگاههای برتر جهان جای دارند. تحصیل در این دانشگاهها نهتنها امکان دستیابی به دانش تخصصی در رشتههای مختلف را فراهم میکند، بلکه به شما امکان میدهد تا مدارکی معتبر در ایران و جهان به دست آورید.
تحصیل در دانشگاههای معتبر و مورد تأیید روسیه زمانی ارزشمندتر جلوه میکند، که از هزینههای مقرونبهصرفهشان، عدم نیازشان به مدرک زبان مطلع شویم.
هزینههای مقرونبهصرفه نسبت به اروپا و آمریکا
یکی از مزایای تحصیل در روسیه، هزینه مناسب تحصیل و زندگی است. به عنوان مثال، شهریه سالانه در رشتههای پزشکی بین 4400 تا 11,100 دلار و هزینه زندگی ماهانه بین 250 تا 800 دلار بسته به شهر انتخابی است. این هزینهها در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکایی، به مراتب مقرونبهصرفهتر است و برای دانشجویان ایرانی گزینه مناسبی محسوب میشود.
عدم نیاز اجباری به مدرک زبان (استفاده از دوره پادفک)
بسیاری از دانشگاههای روسیه دورههایی به نام پادفک (Padfak) ارائه میدهند که به دانشجویان بینالمللی کمک میکند تا مهارتهای زبان روسی یا انگلیسی و دانش پایه لازم برای ورود به رشته تحصیلی خود را کسب یا تقویت کنند. بنابراین، حتی اگر سطح زبان شما پایین باشد، این دورهها فرصت مناسبی برای ورود موفق به دانشگاهها خواهد بود.
زندگی دانشجویی در روسیه؛ همراهی با خانواده و اجازه کار
دانشجویان روسی پس از دریافت ویزا، ناچار به تنها زندگی کردن در روسیه نخواهند بود. دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و بالاتر میتوانند برای همسر و فرزندان خود ویزای همراه دریافت کنند. بنابراین باید از پس هزینههای اجاره محل اقامت و تهیه غذا و حملونقل بربیایند.
روسیه کشوری است که در آن این دست از مخارج با هزینههایی مقرونبهصرفه همراه است. شما در روسیه علاوه بر امکان زندگی در شهرهایی تاریخی و پرجذبه، هزینههای متعادلتری نسبت به آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی خواهید داشت. همچنین اجازه کار پارهوقت به دارندگان ویزای تحصیلی این امکان را میدهد تا بتوانند کمکهزینهای برای مخارج خود داشته باشند.
هزینههای زندگی
- خوابگاههای دانشگاهی: 50 تا 200 دلار ماهانه
- اجاره آپارتمان خصوصی: 300 تا 800 دلار ماهانه
- هزینههای غذا، حملونقل و تفریح: 150-300 دلار ماهانه
قوانین کار پاره وقت برای دانشجویان خارجی
دانشجویان مشروط به داشتن مجوز دانشگاه و ویزای معتبر میتوانند تا سقف 20 ساعت در هفته در مشاغل پارهوقت فعالیت کنند.
انواع ویزای تحصیلی روسیه و تفاوت آنها
چنانچه پس از کسب اطلاع از شرایط زندگی و تحصیل در روسیه، مشتاق اخذ پذیرش و اخذ ویزای این کشور شده باشید، خوب است که ابتدا با انواع ویزاهای تحصیلی آشنا شوید. این ویزا بر اساس تعداد دفعات ورود به روسیه و اهداف آموزشی متقاضی به چنددسته تقسیم میشود.
دستهبندی بر اساس میزان ورود
- ویزای یکبار ورود (Single-entry): اعتبار اولیه 3 ماه است و مناسب دانشجویانی است که قصد دارند فقط یکبار وارد روسیه شوند و تحصیل خود را آغاز کنند.
- ویزای دوبار ورود (Double-entry): امکان ورود دوباره به روسیه را برای دانشجویانی فراهم میکند که نیاز به سفر کوتاه خارج از کشور دارند.
- ویزای چندبار ورود (Multiple-entry): امکان ورود و خروج متعدد برای دانشجویانی که برای پیشبرد برنامههای تحصیلی و تحقیقات خود نیاز به سفرهای متعدد دارند. شرایط تبدیل و تمدید ویزاها پس از ورود به خاک روسیه قابل انجام است.
دستهبندی بر اساس هدف آموزشی (Type 1-5)
بسته به اینکه شما بخواهید از طریق اخذ پذیرش از دانشگاه وارد روسیه شوید یا طرق دیگر، نوع ویزای دریافتیتان هم متفاوت خواهد بود.
- ویزای دانشجویی عادی: این ویزا برای تحصیل در دانشگاههای روسیه، و معمولاً برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد صادر میشود.
- ویزای پادفک: چنانچه دانشگاهها شرایط فعلیتان را نپذیرند و پذیرش شما را مشروط به گذراندن دوره پادفک کنند، ابتدا باید به قصد شرکت در این دورههای مقدماتی برای تقویت زبان و دروس پایه وارد روسیه شوید. پس از اتمام این دوره و اخذ پذیرش از دانشگاه، ویزایتان به ویزای دانشجویی عادی تبدیل خواهد شد.
- ویزای تحقیقاتی و فرصت مطالعاتی: این ویزا مخصوص دانشجویان تحصیلات تکمیلی (دکتری) و پژوهشگران است.
- ویزای تبادل دانشجو: برای دانشجویانی که از برنامههای تبادل بینالمللی استفاده میکنند، این ویزا مناسب خواهد بود.
مراحل گامبهگام اخذ ویزا
ابتدا رشته و دانشگاه مورد نظر خود را انتخاب و مکاتبات خود با مسئولان دانشگاه را آغاز کنید. پس از ارسال مدارک و بررسی وضعیت شما، اگر واجد شرایط باشید، از طرف دانشگاه برایتان دعوتنامه رسمی صادر میشود. چنانچه پذیرشتان قطعی باشد و مشروط نباشد، دعوتنامه وزارت کشور روسیه را دریافت میکنید.
پس از دریافت دعوتنامه، نوبت به ثبت درخواست ویزا در سامانه آنلاین سفارت روسیه (https://visa.kdmid.ru) و رزرو وقت مصاحبه میرسد. سامانه آنلاین مذکور پلتفرم رسمی وزارت امور خارجه روسیه (MID) است و تمام متقاضیان ویزا (از جمله دانشجویی و پادفک) باید از همینجا اقدام کنند.
در این سامانه باید نوع ویزای انتخابی خود را مشخص کنید؛ اطلاعات دعوتنامه را کامل وارد کنید؛ مشخصات دانشگاه مورد نظر را ثبت کنید؛ تعداد دفعات ورود خود را مشخص کنید؛ فرم درخواستی را پر و امضا کنید.
پس از تکمیل فرم ویزا در سامانه، متقاضیان ایرانی باید برای تعیین وقت مراجعه به سفارت، از طریق ایمیل یا تماس با بخش کنسولی سفارت روسیه در تهران اقدام کنند. رزرو وقت بهصورت آنلاین و از داخل سامانه فرم ویزا انجام نمیشود.
در روز مراجعه باید مدارک لازم برای اخذ ویزا را تحویل دهید؛ و برای پاسخ به سؤالات مصاحبهکنندگان و روشن کردن ارتباط انگیزهنامه با رشته و اهداف تحصیلیتان آماده باشید.
دریافت ویزای عادی در حدود 7 تا 10 روز کاری زمان میبرد و دریافت ویزای فوری در حدود 3 تا 5 روز کاری. پس از دریافت ویزا، باید اقدامات رجیستری، ثبتنام در دانشگاه و تمدید ویزا را در صورت نیاز انجام دهید.
شرایط و الزامات دریافت ویزای تحصیلی
گرچه مسیر دشواری را برای تحصیل در روسیه طی نخواهید کرد، اما سفارت و دانشگاهها حداقل انتظاراتی را از شما خواهند داشت. این انتظارات مربوط به سن متقاضیان، پیشینه تحصیلی و مدارک پزشکیشان میشود.
شرایط سنی برای مقاطع مختلف
در روسیه شرایط و محدودیت سنی رسمی و سختگیرانهای برای پذیرش دانشگاهی وجود ندارد؛ با این حال، رعایت بازههای سنی متعارف میتواند شانس پذیرش و اخذ ویزای تحصیلی را افزایش دهد.
- کارشناسی: معمولاً داشتن سنی تا 23 سال و کمتر مزیت محسوب میشود.
- کارشناسی ارشد: معمولاً داشتن سنی تا 25 سال و کمتر مزیت محسوب میشود.
شرایط تحصیلی و معدل
متقاضیان تحصیل در روسیه باید دارای مدارک تحصیلی معتبر با معدلی قابل قبول باشند. حداقل معدل مورد انتظار بسته به مقطع و رشته تحصیلی متفاوت است. بهطور معمول، برای مقطع کارشناسی، معدل 12 از 20 مقبول است، اما داشتن معدل 14 به بالا شانس پذیرش و اخذ ویزا را افزایش میدهد. در مقطع کارشناسی ارشد نیز معمولاً حداقل نمره 13 از 20 مورد انتظار است؛ اما معدلهای بالاتر از 14 وضعیت مطلوبتری دارند.
در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، حساسیت بیشتری بر سوابق تحصیلی وجود دارد و معمولاً معدل 14 به بالا قابل قبول خواهد بود. علاوه بر معدل کل، نمرات دروس علوم پایه مانند زیستشناسی، شیمی و فیزیک نیز نقشی تعیینکننده دارند. در بسیاری از موارد، گذراندن دوره پادفک یا قبولی در آزمون ورودی میتواند ضعف معدل را جبران کند.
گواهی سلامت و تستهای پزشکی
ارائه گواهی سلامت و نتایج آزمایشهای پزشکی شامل آزمایش HIV، هپاتیت و سایر بیماریهای واگیردار، برای اخذ ویزای تحصیلی الزامی است.
مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزا
ارائه مدارک هویتی و پاسپورت، دعوتنامه، فرم تکمیلشده ویزا، مدارک تمکن مالی و بیمه درمانی معتبر ضروری است.
- پاسپورت با حداقل 18 ماه اعتبار و دو صفحه خالی
- دعوتنامه رسمی (Invitation Letter): چنانچه از دانشگاهی مستقیماً پذیرش گرفته باشید و بینیاز از شرکت در دوره پادفک باشید، دعوتنامهای از طرف وزارت کشور روسیه برای شما صادر میشود. این دعوتنامه معتبرترین و رسمیترین دعوتنامه است و منجر به دریافت ویزای تحصیلی بلندمدت و ویزای مولتی یکساله میشود.
چنانجه پذیرشتان از دانشگاه قطعی نشده و مشروط باشد، دانشگاه مورد نظرتان دعوتنامهای برایتان صادر خواهد کرد که برای ورود به دوره پادفک الزامی است. این دعوتنامه سریعتر صادر میشود و برای شروع فرآیند درخواست ویزا کافی است. با این دعوتنامه میتوانید ویزای تحصیلی کوتاهمدت (سه ماهه) را اخذ کنید. در این حالت شما پس از ورود به روسیه، دعوتنامه وزارت کشور را دریافت و در پایان دوره پادفک ویزای جدید خود را تبدیل خواهید کرد. - فرم درخواست ویزا: تکمیل دقیق فرم درخواست ویزا و وارد کردن اطلاعات صحیح و دقیق بسیار مهم است؛ هرگونه خطا ممکن است باعث ریجکتی شود.
- مدارک مالی و اثبات تمکن: اثبات توانایی مالی برای پوشش شهریه و هزینه زندگی در روسیه الزامی است.
- بیمه درمانی معتبر در خاک روسیه: داشتن بیمه معتبر برای کل دوره تحصیل الزامی است و باید به سفارت ارائه شود.
هزینههای صدور ویزای تحصیلی روسیه
صدور ویزای تحصیلی روسیه مشروط به پرداخت هزینههایی است. بخشی از این هزینه مربوط به ویزا و سفارت است و بخشی دیگر هزینههای جانبی است. همچنین اگر در شرایطی خاص نیاز به صدور فوری ویزا داشته باشید، در صورت تأیید سفارت، باید مبلغی اضافه نیز بپردازید:
| هزینه تقریبی صدور فوری (دلار) | هزینه تقریبی صدور عادی (دلار) | تعداد دفعات ورود | نوع دوره | نوع ویزا |
|---|---|---|---|---|
| 120 تا 160 | 70 تا 95 | یکبار ورود (Single) | تحصیل دانشگاهی | ویزای دانشجویی |
| 150 تا 200 | 95 تا 145 | چندبار ورود (Multiple) | تحصیل دانشگاهی | ویزای دانشجویی |
| 120 تا 160 | 70 تا 95 | یکبار ورود (Single) | دوره آمادگی (Preparatory) | ویزای پادفک |
| 150 تا 200 | 95 تا 145 | چندبار ورود (Multiple) | دوره آمادگی (Preparatory) | ویزای پادفک |
همچنین ممکن است نیاز به پرداخت هزینههای جانبی هم باشد:
- ترجمه مدارک: 50-100 دلار
- بیمه درمانی: 200-300 دلار سالانه
- مدیکال چک: 50-100 دلار
دلایل ریجکتی ویزا و راهکارهای افزایش شانس قبولی
ریجکتی معمولاً به علت وجود نقص یا اشتباه در مدارک و فرمها، یا عدم تطابق انگیزهنامه با رشته و برنامه آموزشی انتخابی رخ میدهد. نقص در مدارک هویتی، عدم ارائه مدارک پزشکی یا مالی کافی، و تایپ نادرست در تکمیل فرمها از جمله اشتباهات رایج در تکمیل نادرست فرمها، و پاسخهای نادقیق و نادرست در مصاحبه، از دلایل مبهم شدن هدف تحصیلی متقاضی در روسیه است.
برای جلوگیری از این اشتباهات، مدارک و فرمها را بهدقت و کامل پر کنید؛ به تمامی الزامات سفارت توجه کنید و از ارائه بیمه و گواهی سلامت یا مدارک مالی مورد نیاز غافل نشوید.
سخن پایانی
تحصیل در روسیه، به شما امکان تحصیل در دانشگاههایی معتبر، با شهریههای مقرونبهصرفه و فرصتهای شغلی و پژوهشی متعدد را اهدا میکند. کلید موفقیت در این مسیر، انتخاب دانشگاه مناسب و مورد تأیید، و نیز طی کردن دقیق مراحل اخذ ویزای تحصیلی است. عدم دقت در این مراحل ممکن است زحمات چندساله شما را برای تحصیل در دانشگاهی معتبر به باد دهد. پس برای به حداقل رساندن احتمال رد شدن ویزا، با مشاوری معتبر و مجرب مشورت کنید. کارشناسان ما در مؤسسه مهاجرتی قصران قادرند نقصها و اشکالات پرونده شما را مشخص کرده، در جهت رفعشان به شما راهنمایی کنند و نهایتاً تا مرحله اخذ ویزا همراهتان باشند. پس برای دریافت راهنمایی تخصصی و خدمات مشاورهای، با ما در تماس باشید.
سوالات متداول (FAQ)
1. متقاضیان با دریافت ویزای تحصیلی روسیه میتوانند خانواده خود را با خود به روسیه بیاورند؟
بله، دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر این امکان را دارند.
2. حداقل معدل مورد انتظار دانشگاههای روسیه برای پذیرش متقاضی چه نمرهای است؟
معمولاً معدلی حدود 12- 14 برای مقطع قبلی مورد نیاز است.
3. اگر در دانشگاهی تحصیل کنیم که مورد تأیید وزارت علوم یا وزارت بهداشت ایران نباشد، چه مشکلاتی پیش خواهد آمد؟
چنانچه پس از تحصیل در روسیه، قصد بازگشت به ایران را داشته باشید، باید تلاش کنید از دانشگاهی که مورد تأیید ایران است فارغالتحصیل شوید. فهرست این دانشگاهها را میتوانید از طریق وبگاههای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران (درگاه اداره کل امور دانشآموختگان) مشاهده کنید. در غیر این صورت احتمال زیادی وجود دارد که مدارکتان در ایران معتبر شناخته نشود و فرآیند معادلسازی دچار مشکل شود.
4. آیا امکان انتقال از دانشگاهی تأییدنشده به دانشگاهی مورد تأیید، حین تحصیل در روسیه، وجود دارد؟
بله، اما محدودیت و شرایط خاصی دارد؛ چراکه انتظار میرود تمامی دوره تحصیل در دانشگاهی مورد تأیید گذرانده شود.
5. آیا در روسیه میتوان به زبان انگلیسی هم تحصیل کرد؟ در این صورت چه نیازی به گذراندن دوره پادفک است؟
بله، برخی دانشگاههای مورد تأیید مانند KFU و SPbU امکان تحصیل به زبان انگلیسی را برای متقاضیان فراهم میکنند و حتی دورههای پادفک انگلیسی نیز برای این دست از متقاضیان در دسترس است؛ با این حال باید توجه کنید که معمولاً هیچگاه تمامی واحدهای یک دوره به زبان انگلیسی برگزار نمیشود؛ بهویژه در رشتههای پزشکی و رشتههای مرتبطش، بخش زیادی از آموزش بالینی به روسی انجام میشود. از این گذشته، مکاتبات اداری و زندگی در روسیه نیازمند آشنایی حداقلی با زبان روسی است. در نهایت، دوره پادفک صرفاً برای تقویت زبان روسی نیست؛ بلکه برای تقویت دروس پایه مورد نیاز (شیمی، زیستشناسی، فیزیک و ...) رشتههای گوناگون نیز به کار میرود.
6. تفاوت نوع و هزینه ویزای تحصیلی عادی با ویزای دوره پادفک روسیه چیست؟
ویزای تحصیلی عادی روسیه در صورتی صادر میشود که شما مستقیماً از دانشگاهی در روسیه پذیرش قطعی گرفته باشید. هزینه صدور این ویزا برای یک بار ورود، مبلغی در حدود 70 تا 95 دلار است. در صورتی که پذیرش شما از دانشگاه قطعی نباشد و مشروط به گذراندن دورههایی پیشنیاز (پادفک) باشد، ویزای پادفک برایتان صادر خواهد شد. هزینه صدور این ویزا برای یک بار ورود، تفاوتی با ویزای تحصیلی عادی ندارد.
7ـ صدور ویزای تحصیلی روسیه در چه مدت زمانی ممکن میشود؟
معمولاً ظرف 7 تا 10 روز کاری و نهایتاً تا 20 روز کاری. چنانچه نیازمند بررسی فوری پرونده خود و صدور سریعتر ویز باشید، سفارت شرایط شما را بررسی کرده و در صورت تأیید، ویزای فوری شما طرف 3- 5 روز اماده خواهد شد.
نیاز به مشاوره تخصصی دارید؟
تیم متخصص ما آماده ارائه مشاوره رایگان و بررسی شانس موفقیت شما است.
درخواست مشاوره رایگان
نظرات کاربران
نظر خود را بنویسید