سفر به روسیه یا مهاجرت به این کشور در دهههای اخیر و در میان ایرانیان رو به رشد بوده است. در چند سال گذشته گمانهزنیهایی درباره سادهتر شدن شرایط صدور ویزا یا ویزای گروهی برای تسهیل سفر گردشگران روسیه مطرح بوده است؛ اما این شرایط تاکنون منجر به لغو کامل ویزا برای ایرانیان نشده است. شهروندان ایرانی برای ورود به خاک روسیه نیاز به ویزا دارند. بنابراین اگر برای تفریح، کار، تحصیل یا دیدار با اقوام و آشنایان قصد ورود به روسیه را دارید، باید طبق قوانین موجود برای اخذ ویزا اقدام کنید. در این راهنما قصد داریم شما را با انواع ویزای روسیه و شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافتشان آشنا کنیم.
معرفی انواع ویزای روسیه
روسیه بسته به هدف و مدت سفر شما، انواع مختلفی از ویزا صادر میکند. در ادامه پرکاربردترینها را معرفی و بررسی میکنیم:
1ـ ویزای توریستی (Tourist Visa)
این ویزا برای سفرهای تفریحی، گشت و گذار، بازدید کوتاه و گردشگری است و غالباً 30 روز اعتبار دارد. این نوع ویزا با ارائه دعوتنامه، بلیط رفت و برگشت، و واچر رسمی از آژانس یا اقامتگاههای روسیه صادر میشود. این ویزا میتواند یکبار ورود (Single Entry) یا دو بار ورود (Double Entry) باشد.
2ـ ویزای تجاری (Business Visa)
اگر هدف شما از سفر به روسیه، کار، شرکت در ملاقاتهای کاری، جلسات تجاری، همایشها، همکاری با شرکتهای روسی یا فعالیت اقتصادی است، باید برای دریافت این ویزا اقدام کنید. برای اخذ آن باید دعوتنامه رسمی از شرکت یا سازمان روسی، برنامه کاری و مدارک مرتبط ارائه دهید. نوع ویزا (single, double, multi) و مدت اعتبار بستگی به دعوتنامه و هدف سفر خواهد داشت.
3ـ ویزای ترانزیت / فرودگاهی (Transit Visa)
اگر برای پروازه به سمت مقصد سوم، صرفاً از روسیه عبور میکنید، ممکن است نیاز به این ویزا داشته باشید. شرایط ترانزیت بسته به اینکه از فرودگاه عبور میکنید یا وارد خاک روسیه میشوید متفاوت است. بنابراین قبل از سفر، شرایط را دقیق بررسی کنید تا در مرز با مشکل مواجه نشوید. مدت اعتبار این ویزا 7 روز، و امکان خروج از فرودگاه بسیار محدود است.
4ـ ویزای دانشجویی (Student Visa)
برای تحصیل در مدارس، کالجها و دانشگاههای روسیه میبایست برای اخذ این نوع از ویزا اقدام کنید. اعتبار این ویزا بر اساس طول دوره تحصیل خواهد بود. برای اخذ آن، نامه پذیرش از دانشگاه یا مؤسسه آموزشی الزامی است.
5ـ ویزای کاری (Work Visa)
برای استخدام رسمی در شرکتها یا مؤسسات روسی نیازمند اخذ جاب آفر و دعوتنامه رسمی از کارفرمایید. این ویزا معمولاً برای مدت یک سال صادر میشود و امکان تمدید هم دارد.
6ـ ویزای خصوصی یا خانوادگی (Private / Family Visa)
چنانچه قصد داشته باشید اقوام و اعضای خانواده خود را در روسیه ملاقات کنید، اخذ این ویزا مناسب خواهد بود. برای اخذ این ویزا نیاز به ارائه دعوتنامه رسمی از آشنای مقیم شما در روسیه است. این ویزا کوتاهمدت است و معمولاً 30 تا 90 روز اعتبار دارد.
7ـ ویزای کاری موقت یا کاری تخصصی (Highly Skilled Specialist / HSS Visa)
این ویزا ویژه افرادی با مهارت بالا یا تخصصی ویژه است که میتوانند در پروژههای خاص یا شرکتهایی فعالیت کنند که مجوز HSS دارند. اعتبار این ویزا 1 ساله و قابل تمدید است.
8ـ ویزای الکترونیکی (E Visa)
تا به امروز برخی ویزاهای روسیه را میتوان بهصورت الکترونیکی صادر کرد. ویزای الکترونیکی را میتوان به صورت آنلاین و بدون مراجعه حضوری درخواست داد. ویزای الکترونیکی معمولاً برای یکبار ورود صادر میشود و دریافتش فقط منوط به داشتن پاسپورت معتبر، عکس دیجیتال و تکمیل فرم آنلاین است و نیازی به ارائه دعوتنامه یا واچر هتل نیست.
با اینکه روند صدور این نوع ویزا سریعتر و نیازمند پرداخت مبلغ کمتری است، اما کوتاهمدت و محدود به مناطق مشخص است و برای اموری چون تحصیل، و کار طولانیمدت کاربرد ندارد.
- روسیه برای چند نوع سفر کوتاهمدت ویزای الکترونیکی ارائه میدهد: ویزای توریستی، ویزای تجاری، ویزای ترانزیت
9ـ ویزای فوری و اکسپرس
پردازش معمول ویزاهای معمولی غالباً 7 تا 15 روز به طول میانجامد. متقاضیان در صورتیکه بتوانند ثابت کنند نیاز به اخذ سریعتر ویزا دارند، میتوانند برای درخواست ویزای اکسپرس و ویزای فوری درخواست دهند. با درخواست ویزای اکسپرس، ویزای شما ظرف 3 تا 5 روز کاری صادر، و با درخواست ویزای فوری، پرونده شما ظرف 1 تا 3 روز کاری بررسی خواهد شد.
گرچه هرشخص میتواند درخواست ویزای اکسپرس یا فوری دهد، پردازش سریعتر پرونده منوط به پرداخت هزینه اضافی است. علاوه بر این، هرنوع ویزایی را نمیتوان به صورت اکسپرس یا فوری پردازش کرد. پردازش سریع معمولاً برای ویزاهای توریستی، تجاری و خصوصی کوتاهمدت به کار میرود. ویزاهای تحصیلی، کاری و دیگر ویزاهای بلندمدت را نمیتوان بهصورت فوری و سریع پردازش کرد.
مدارک لازم برای اخذ ویزای روسیه
صرفنظر از نوع ویزا، معمولاً باید فهرستی از مدارک عمومی را آماده داشت:
- پاسپورت معتبر با اعتبار کافی و صفحات خالی برای مهر ویزا
- عکس پرسنلی یا اسکن پاسپورت/صفحه بیوگرافی (بسته به ویزا)
- تکمیل و امضای فرم درخواست ویزا (Visa Application Form)
اگر ویزای خود را بهشکل معمول (غیر الکترونیکی) درخواست میدهید باید مدارک زیر را ارائه دهید:
- دعوتنامه رسمی یا «تأییدیه پذیرش گردشگر» از آژانس یا شرکت روسی
- رزرو هتل یا محل اقامت
- بلیت قطعی رفت و برگشت
- بیمه مسافرتی با پوشش مناسب (بسته به نوع سفر)
- در برخی موارد، ممکن است اطلاعات مالی یا گردش حساب نیز خواسته شود (بسته به شرایط درخواست کننده)
چنانچه قصد دارید برای دریافت ویزای الکترونیکی (E Visa) اقدام کنید، ارائه مدارک زیر الزامی است:
- پاسپورت با اعتبار کافی و فضای خالی برای مهر
- عکس دیجیتال یا اسکن عکس مطابق مشخصات
- تکمیل فرم آنلاین از طریق سایت رسمی.
- اطلاعات محل اقامت (در بعضی موارد لازم است رزرو هتل یا آدرس محل اقامت ارائه دهید).
- پرداخت آنلاین هزینه ویزا با کارت بانکی بینالمللی (کارتهای داخل روسیه معمولاً پذیرفته نمیشوند).
در صورت تأیید، ویزا به صورت PDF ارسال میشود. آن را چاپ یا ذخیره و در زمان سفر همراه داشته باشید.
تمکن مالی برای دریافت ویزای روسیه
شاید از خود بپرسید چرا اثری از تمکن مالی یا مدارکی نظیر گردش حساب در فهرست مدارک مورد نیاز ویزای روسیه نیست. به طور کلی، برای دریافت بیشتر ویزاهای کوتاهمدت روسیه، اثبات توانایی پوشش هزینههای سفر کافی است و ارائه مدارک مالی سنگین معمولاً ضرورتی ندارد، مگر در شرایط خاص سفرهای طولانی یا درخواست ویزاهای چندبار ورود.
میزان تمکن مالی متقاضیان برای دریافت ویزای روسیه، به نوع ویزا بستگی دارد. برای اخذ ویزای توریستی یا تجاری، تأکید اصلی بر ارائه مدارک مرتبط با سفر مانند دعوتنامه رسمی، مدارک رزرو هتل یا محل اقامت، بلیت رفت و برگشت و بیمه سفر است و برخلاف برخی کشورهای اروپایی، ارائه تمکن مالی سنگین الزامی نیست. با این حال، داشتن وضعیت مالی خوب و توانایی پوشش هزینههای سفر، خصوصاً برای ویزاهای طولانیتر یا چندبار ورود، شانس صدور ویزا را افزایش میدهد و اثبات میکند متقاضی قادر به تأمین هزینههای خود در روسیه است.
برای دریافت ویزای الکترونیکی کوتاهمدت (E-Visa) معمولاً مدارک مربوط به تمکن مالی درخواست نمیشود و متقاضی موظف است هزینههای سفر، اقامت و بیمه خود را تأمین کند. در این نوع ویزا نیز ارائه دعوتنامه و رزرو محل اقامت الزامی است، اما تمکن مالی مورد نیاز نیست.
هزینه صدور ویزای روسیه
هزینهها همواره تقریبی است؛ سیاستهای سفارت، نرخ ارز، کارمزدهای بانکی و ... همگی بر محاسبه این هزینهها اثرگذارند. اگر مایل باشید، ویزای الکترونیکی دریافت کنید، باید در حدود 50–60 دلار (بسته به نرخ ارز و کارمزد بانکی) هزینه کنید.
اگر به دنبال اخذ ویزای غیرالکترونیکی و عادی هستید، بسته به اینکه ویزایتان برای یکبار ورود است یا دو بار ورود، هزینهها متفاوت خواهد بود.
| نوع ویزا | ورود | هزینه تقریبی | درخواست اکسپرس | درخواست فوری |
|---|---|---|---|---|
| توریستی، تجاری، خصوصی | یکبار ورود | 35 تا 70 دلار | 20 تا 30 دلار اضافه خواهد شد. | 40 تا 50 دلار اضافه خواهد شد |
| توریستی، تجاری، خصوصی | دوبار ورود | 50 تا 120 دلار | 20 تا 30 دلار اضافه خواهد شد. | 40 تا 50 دلار اضافه خواهد شد |
| توریستی، تجاری، خصوصی | چندبار ورود | 90 تا 180 دلار | 20 تا 30 دلار اضافه خواهد شد. | 40 تا 50 دلار اضافه خواهد شد |
| تحصیلی | چندبار ورود | 100 تا 150 دلار | اعمال محدودیت/ در صورت تأیید، 20 تا 50 دلار اضافه خواهد شد. | اعمال محدودیت/ در صورت تأیید، 20 تا 50 دلار اضافه خواهد شد. |
| کاری | چندبار ورود | 150 تا 200 دلار | مشابه بالا | مشابه بالا |
| ترانزیت | یکبار ورود | 20 تا 40 دلار | 15- 25 دلار اضافه خواهد شد | 15- 25 دلار اضافه خواهد شد |
مراحل گامبهگام درخواست ویزا
ابتدا باید مشخص کنید هدف سفر شما چیست (توریستی، تجاری، بازدید، …). سپس مدارک عمومی نظیر پاسپورت با اعتبار کافی، عکس، و فرم درخواست ویزا را آماده کنید. پس از آن نوبت به آمادهسازی مدارک خاص برای اخذ هرکدام از انواع ویزاهاست. در جدول زیر میتوانید این جزئیات را مشاهده کنید.
| مدارک اصلی مورد نیاز | نوع ویزا |
|---|---|
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست ویزا، عکس پاسپورتی، دعوتنامه/واچر هتل، بلیت رفت و برگشت، بیمه سفر | توریستی (Tourist Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، دعوتنامه رسمی شرکت روسی، رزرو هتل یا محل اقامت، بیمه سفر، گاهی نامه از کارفرما | تجاری / کاری کوتاهمدت (Business Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، نامه پذیرش از دانشگاه، بیمه سلامت، اثبات توانایی مالی برای تحصیل و زندگی | دانشجویی (Student Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، جابآفر یا قرارداد کاری، دعوتنامه از کارفرما، گواهی پزشکی، بیمه درمانی، گاهی مدرک تحصیلی | کاری (Work Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، دعوتنامه رسمی از فرد مقیم روسیه، رزرو محل اقامت، بیمه سفر | خصوصی / دیدار خانواده (Private / Family Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، بلیت مقصد نهایی، ویزای کشور مقصد (در صورت نیاز)، بیمه سفر | ترانزیت (Transit Visa) |
| پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار، فرم درخواست، عکس پاسپورتی، دعوتنامه رسمی HSS از کارفرما روسی، قرارداد کاری، مدرک تحصیلی و تخصص، بیمه درمانی | ویزای HSS (Highly Skilled Specialist) |
پس از آمادهسازی مدارک نوبت به مراجعه حضوری (یا از طریق نماینده/آژانس مجاز) به مرکز ویزا یا کنسولگری، و تحویل مدارک، پرداخت هزینه ویزا و هزینه خدمات است. ممکن است کنسولگری یا مرکز ویزا درخواست انگشتنگاری (بیومتریک) یا مصاحبه داشته باشد؛ مخصوصاً اگر ویزا برای اولین بار صادر شود یا هدف سفر حساس باشد.
مراحل درخواست ویزای الکترونیکی (E Visa)
به سامانه رسمی ویزای الکترونیکی روسیه (https://evisa.kdmid.ru) مراجعه کنید و حساب کاربری بسازید.
- فرم آنلاین را با دقت پر کنید. باید اطلاعات پاسپورت، هدف سفر، تاریخ و محل ورود، محل اقامت در روسیه و اطلاعات تماس را بدانید و وارد کنید.
- اسکن صفحه اطلاعات پاسپورت و عکس دیجیتال مطابق مشخصات خواستهشده را بارگذاری کنید.
- در صورت نیاز، آدرس محل اقامت یا مدارک رزرو هتل را وارد کنید.
- هزینه ویزا را با کارت بانکی بینالمللی پرداخت کنید.
- معمولاً نیازی به مراجعه حضوری یا انگشتنگاری نیست و فرآیند کاملاً آنلاین است. اما برای ورود به مرز روسیه، ممکن است نیاز به ارائه مدارک قانونی مانند پاسپورت، ویزا، بیمه یا مدارک رزرو محل اقامت داشته باشید. مأمور مرزی نیز ممکن است هدف سفر را بررسی کند.
برخی علل ریجکتی ویزای روسیه
چند عامل شایع برای رد درخواست ویزای روسیه وجود دارد:
- ناقص بودن مدارک؛ مثلاً پاسپورت با اعتبار کم، عکس نامناسب، فرم درخواست نادرست، رزرو نکردن هتل یا بلیت رفت و برگشت.
- ابهام در هدف سفر، ناهماهنگی هدف سفر با نوع ویزا؛ مثلاً درخواست ویزای توریستی برای سفر کاری یا اقامت بلندمدت.
- سابقه تخلف مهاجرتی یا اقامت غیرقانونی در سفرهای قبلی
- اطلاعات مالی یا محل اقامت مبهم مخصوصاً زمانی که دعوتنامه یا واچر مناسب ارائه نشده باشد.
- درخواست دیرهنگام (نزدیک به تاریخ سفر)؛ اگر زمان لازم برای صدور ویزا وجود نداشته باشد یا مدارک کامل نباشند، ممکن است ویزایتان رد شود.
اقدامات مهم پس از ورود به روسیه
وقتی وارد روسیه میشوید (با هر نوع ویزا)، معمولاً برایتان «کارت مهاجرت» در هنگام ورود صادر میشود. این کارت باید همراه با پاسپورت نگهداشته شود و هنگام خروج از روسیه هم تحویل داده شود. مفقود شدن این کارت میتواند مشکلاتی جدی، اعم از عدم اثبات تاریخ ورود و جریمه یا ممنوعیت خروج ایجاد کند.
اقدام مهم دیگر، ثبت محل اقامت خودتان (هتل، خانه اجارهای، منزل اقامت) خواهد بود. این موضوع بخشی از قوانین مهاجرتی روسیه است؛ حتی اگر با ویزای کوتاهمدت به روسیه وارد شده باشید. عدم رجیستری یا اقامت نامشخص ممکن است به جریمه یا مشکلات قانونی منجر شود. پس حتماً از محل اقامت خود رسید رجیستری دریافت کنید.
تمدید ویزای روسیه
بهطور خلاصه بیشتر ویزاهای روسیه قابل تمدید نیست و فقط در بعضی شرایط خاص و محدود امکانپذیر است. ویزای الکترونیکی معمولاً تکورودی است و امکان تمدید ندارد. طبق مقررات جدید (2025)، تمدید e-Visa فقط در شرایط اضطراری خاص مانند بیماری شدید، حوادث غیرقابل پیشبینی و با موافقت رسمی مقامات مهاجرتی روسیه ممکن است.
ویزاهای غیرالکترونیکی و عادی نیز صددرصد تمدیدشدنی نیستند. در اغلب موارد، به جای تمدید، ناچار خواهید بود پس از خروج از روسیه، مجدد درخواست ویزا دهید. اگر بدون مجوز قانونی (یا بعد از انقضاء ویزا) در روسیه بمانید، با خطر جریمه، ممنوعیت بازگشت یا دیگر عواقب قانونی مواجه خواهید شد.
جمعبندی
روسیه همواره مقصدی جذاب برای دوستداران گردش و تاریخ بوده است؛ استقبال همیشگی از تورهای مسافرتی روسیه گویای این امر است. با این حال، گردشگری تنها عامل جذابیت روسیه در میان ایرانیان نبوده است. اخیراً تحصیل و کار در روسیه نیز بسیار پررونق و جالب توجه شده است. بهخصوص که شرایط صدور ویزا یا اخذ پذیرش هموار هم است. در سالهای اخیر با اضافه شدن امکان صدور e Visa؛ صدور ویزا سریع شده و دیگر نیازی به مراجعه حضوری به سفارت نیست.
گرچه مسیر اخذ ویزای روسیه در این روزها بسیار هموار و پررونق شده، همچنان احتمال رد شدن درخواستهای شما وجود دارد. بنابراین بهتر است پیش از اقدام، بهشکلی جامع با تمامی قوانین و ضوابط مرتبط با اخذ انواع ویزا و هماهنگسازی آنها با اهدافتان از سفر به روسیه مطلع شوید. به این منظور، میتوانید از راهنماییهای کارشناسان ما در مؤسسه مهاجرتی قصران بهره ببرید. کارشناسان ما با داشتن سالها تجربه در زمینه اخذ انواع ویزا از کشورهای گوناگون، میتوانند پرونده شما را تکمیل، درخواستتان برای اخذ ویزا را ثبت، و پروندهتان را زمان صدور ویزا پیگیری، و مقدمات اقامتتان در روسیه را فراهم کنند. پس با ما تماس بگیرید.
سؤالات متداول
ویزای توریستی روسیه چقدر اعتبار دارد و آیا قابل تمدید است؟
معمولاً اقامت با این ویزا تا 30 روز ممکن است و اغلب قابل تمدید نیست؛ مگر در شرایط ویژه.
آیا برای اخذ ویزای روسیه نیاز به تمکن مالی/گردش حساب بانکی است؟
در بسیاری از موارد خیر؛ اما داشتن توان مالی برای هزینه سفر توصیه میشود.
برای دریافت ویزا نیاز به مصاحبه حضوری یا انگشتنگاری است؟
برای دریافت ویزای غیرالکترونیکی و عادی احتمال انگشتنگاری یا حتی مصاحبه وجود دارد؛ برای e Visa معمولاً نه و همه کارها آنلاین انجام میشود.
صدور ویزای توریستی عادی و فوری روسیه چقدر زمان میبرد؟
صدور عادی ویزا حدود 7 تا 15 روز کاری زمان میبرد و صدور فوری ویزا در حدود 1الی 3 روز.
بعد از رد شدن ویزا، آیا هزینه پرداختی بازگردانده میشود؟
خیر، هزینهها معمولاً غیرقابل بازگشت است؛ بهخصوص هنگامی که ویزای الکترونیکی دریافت میکنید (پرداخت با کارت بینالمللی). در صورتیکه ویزای عادی دریافت کردهاید، میبایست با سفارت و مرکز ویزا تماس حاصل کنید و پیش از اقدام سؤالات مورد نظرتان در این مورد را مطرح کنید.
بهترین زمان برای درخواست ویزای روسیه چه مدت قبل از سفر است؟
برای e Visa حداقل 5–4 روز قبل از سفر درخواست دهید. برای دریافت ویزای عادی هم بهتر است 2–3 هفته قبل از تاریخ سفر اقدام کنید، مخصوصاً اگر در فصل شلوغ سفر اقدام میکنید.
نیاز به مشاوره تخصصی دارید؟
تیم متخصص ما آماده ارائه مشاوره رایگان و بررسی شانس موفقیت شما است.
درخواست مشاوره رایگان
نظرات کاربران
نظر خود را بنویسید