در سال 2025، چین دیگر صرفاً «گزینهای ارزان» برای تحصیل نبوده؛ بلکه به یکی از قطبهای اصلی آموزش عالی جهان تبدیل شده است. سرمایهگذاری عظیم دولت چین در دانشگاهها، جذب نخبگان بینالمللی، رشد خیرهکننده در رتبهبندیهای جهانی و معرفی سیاستهای جدید ویزایی، این کشور را به رقیبی جدی برای آمریکا و اروپا بدل کرده است.
این مقاله، راهنمایی جامع و بهروز برای بررسی شرایط تحصیل در چین، هزینهها، بورسیهها، دانشگاههای معتبر و آینده اقامتی پس از فارغالتحصیلی است.
چرا در چین تحصیل کنیم؟
چین مجموعهای کمنظیر از کیفیت آموزشی بالا، هزینههای معقول (در مقایسه با آمریکا و اروپا) و فرصتهای شغلی و امکان اخذ اقامت را برای متقاضیان عرضه میکند. بسیاری از دانشگاههای این کشور مستقیماً با صنایع بزرگی مانند Huawei،Tencent،Alibaba و BYD در ارتباطند و دانشجو را از همان دوران تحصیل وارد محیط علم و فناوری میکنند.
جایگاه چین در رتبهبندیهای جهانی 2025
بر اساس رتبهبندی QS در 2025، بسیاری از دانشگاههای چین در زمره 50 دانشگاه برتر جهان قرار دارند. دانشگاههایی مانند Peking University و Tsinghua University در میان 20 دانشگاه برتر جهان قرار دارند.
در رتبهبندی شانگهای (ARWU) نیز دانشگاههای چین، پس از تعدادی از دانشگاههای آمریکا، در زمره 100 دانشگاه برتر قرار گرفتهاند. از این مهمتر، چین در رشتههای مهندسی، هوش مصنوعی، نانو و علوم پایه در زمره سه کشور برتر دنیاست.
این در حالی است که بسیاری از دانشگاههای اروپایی و آمریکایی که امروزه مورد تقاضای ایرانیان است، چنین جایگاهی در رتبهبندیهای جهانی ندارند.
قانون جدید ویزای K؛ دریافت اقامت بلندمدت
از اکتبر 2025، دولت چین ویزای جدیدی تحت عنوان ویزای نخبگان (ویزای نوع K) را معرفی کرده است. این ویزا مخصوص فارغالتحصیلان ممتاز در رشتههای علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات (STEM) است که به آنها اجازه میدهد پس از فارغالتحصیلی و بدون نیاز به سابقه کار، مستقیماً وارد بازار کار چین شده و اقامت بلندمدت دریافت کنند.
مقایسه چین با آمریکا، اروپا و روسیه
چین یکی از امنترین کشورهای جهان برای دانشجویان بینالمللی است. نرخ جرم و جنایت بسیار پایین، سیستم حملونقل فوق پیشرفته و پیوند مستقیم دانشگاه با صنایع بزرگی همچون هواوی و تنسنت، تضمینکننده آینده شغلی دانشجویان است. در ادامه با مقایسه تحصیل در چین با تحصیل در آمریکا و اروپا و روسیه، به دیگر مزایای تحصیل در این کشور اشاره خواهیم کرد.
تحصیل در چین در مقایسه با آمریکا:
معمولاً تحصیل در آمریکا گزینه اول متقاضیان مهاجرت تحصیلی بوده است. با این حال با سختتر شدن شرایط اخذ ویزا و ورود به این کشور، متقاضیان مسیر بسیار سختی پیش رو خواهند داشت. تحصیل در چین، علاوه بر اینکه چنین موانعی در مسیر ندارد، هزینهای بسیار کمتر از تحصیل و زندگی در ایالات آمریکا نیز دارد. مقدار شهریه و هزینههای زندگی در حدود یکسوم هزینههای آمریکاست. در حالی که کیفیت آزمایشگاهها و زیرساختها، کاملا قابل رقابت با دانشگاههای آمریکا است.
در مقایسه با اروپا:
اروپا همواره به دلیل مسافت کمتر و امکانات دانشجوییاش، از مقاصد اصلی مهاجرت تحصیلی بوده است؛ با این حال اگر در پی اخذ پذیرشی بیدردسرتر هستید، دانشگاههای چین گزینه بهتر و بهصرفهتری است. فرایند پذیرش از دانشگاههای چین بسیار سریعتر و شانس دریافت بورسیه بسیار بالاتر از اروپا و دانشگاههای اروپایی است.
در مقایسه با روسیه:
امروزه روسیه و چین هردو به مقاصد محبوب و بهصرفه و دردسترس ایرانیان تبدیل شده است. با این حال تحصیل در چین، از نظر اعتبار دانشگاهی، قابل مقایسه با روسیه نیست. دانشگاههای چین در رنکینگهای جهانی جایگاه بسیار بالاتری حتی از خیلی از دانشگاههای اروپایی و آمریکایی دارند. دانشگاههای روسیه، بهجز اندک مواردی، چنین جایگاهی در جهان نداشتهاند.
شرایط عمومی تحصیل در چین
تحصیل در چین گرچه گزینهای دردسترس و مناسب است، اما نیازمند برآوردهساختن پیشنیازهایی برای هر سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتراست.
شرط معدل و محدودیتهای سنی دقیق برای هر مقطع
- کارشناسی: حداکثر 25 سال / حداقل معدل 14
- کارشناسی ارشد: حداکثر 35 سال / حداقل معدل 15
- دکتری: حداکثر 40 سال / حداقل معدل 16
مدرک زبان؛ تحصیل به زبان انگلیسی، آزمون HSK
در صورتی که متقاضی بخواهد در چین به زبان انگلیسی تحصیل کند، معمولاً نمره آیلتس 6 یا 6.5 و یا تافل 80 به بالا مورد نیاز است.
چنانچه متقاضی به دنبال تحصیل به زبان چینی باشد، باید در آزمون HSK شرکت کند که آزمون استاندارد تعیین سطح زبان چینی است. برای ورود به رشتههای فنی به زبان چینی، معمولاً سطح HSK 4 و برای رشتههای انسانی و پزشکی سطح HSK 5 الزامی است.
در صورتی که متقاضی این مدرک زبان را نداشته باشد، میتواند در دوره یکساله کالج زبان چینی (Pre-university) شرکت کند، و بدون ارائه مدرک اولیه زبان، پذیرش مشروط بگیرد و به تحصیل بپردازد.
شرایط تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
برای ورود به دوره لیسانس، داشتن مدرک دیپلم متوسطه الزامی است. برخلاف دانشآموزان چینی که باید در آزمون فوقسخت Gaokao شرکت کنند، دانشجویان بینالمللی معمولاً از طریق بررسی مدارک تحصیلی و زبان، و گاهی یک مصاحبه آنلاین پذیرش میشوند.
در مقاطع ارشد و دکتری، تمرکز بر روی برنامه تحقیقاتی و رزومه علمی است. برای دکتری، داشتن حداقل دو مقاله چاپشده در مجلات معتبر و داشتن توصیهنامه از اساتید شانس پذیرش را به شدت افزایش میدهد.
سیاستهای چین در قبال گپ تحصیلی
گاه ممکن است که شما چندسال بعد از اتمام دبیرستان، یا مقاطع کارشناسی و ارشد، در پی ادامه تحصیل باشید. چین نسبت به این گپهای تحصیلی کمی حساس است. برای مقطع لیسانس، گپ بیش از 2 تا 3 سال و برای ارشد بیش از 5 سال شانس دریافت بورسیه را کاهش میدهد، مگر اینکه توانسته باشید با سابقه کار مرتبط جبرانش کرده باشید.
شرایط تحصیل در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در چین
دوره پزشکی عمومی در چین (MBBS) شش ساله است که شامل 5 سال آموزش تئوری و عملی و 1 سال کارورزی (Internship) است. مدارک این دورهها مورد تایید سازمان بهداشت جهانی (WHO) و یونسکو است. دوره دندانپزشکی و داروسازی نیز شرایطی مشابه دارد. در جدول زیر میتوانید ویژگیهای تحصیل در هرکدام از این سه رشته را مشاهده کنید.
| معیار سنجش | پزشکی عمومی | داروسازی | دندانپزشکی |
|---|---|---|---|
| نام مدرک | MBBS | BPharm / Clinical Pharmacy | BDS |
| مدت تحصیل | 6 سال | 4 تا 5 سال | 5 تا 6 سال |
| ساختار آموزشی | علوم پایه، دروس بالینی، کارآموزی (Internship) | علوم پایه دارویی، دروس آزمایشگاهی، داروشناسی و صنایع دارویی (در برخی دانشگاهها)، کارآموزی | علوم پایه، دروس تخصصی دندانپزشکی، آموزش کلینیکی، کارآموزی |
| ساختار دوره | 5 سال آموزش تئوری و بالینی + 1 سال کارورزی | آموزش تئوری، آزمایشگاهی و در برخی برنامهها بالینی | 4–5 سال آموزش تئوری و بالینی + 1 سال کارورزی |
| زبان آموزش | انگلیسی یا چینی | چینی یا انگلیسی (انگلیسی محدودتر) | عمدتاً چینی (انگلیسی محدود) |
| نیاز به آزمون Gaokao | ندارد | ندارد | ندارد |
| الزام مدرک زبان | معمولاً خیر (برای دورههای انگلیسی) | بسته به دانشگاه | بسته به دانشگاه |
| اعتبار بینالمللی | معتبر در صورت ثبت دانشگاه در WDOMS(World Directory of Medical Schools) | وابسته به اعتبار دانشگاه | وابسته به اعتبار دانشگاه |
| معیار اعتبار جهانی | ثبت در WDOMS | اعتبار آکادمیک دانشگاه | اعتبار آکادمیک دانشگاه |
| امکان ادامه تخصص | دارد | دارد | دارد |
| حساسیت معادلسازی در ایران | بالا | بالا | بسیار بالا |
| مناسب برای دانشجویان بینالمللی | بسیار بالا | متوسط | متوسط |
دوره پریمدیکال (Pre-medical)
معمولاً متقاضیانی که قصد تحصیل در رشتههای پزشکی را دارند و پیشینه تحصیلی خوبی ندارند، ابتدا این دوره پیشنیاز را میگذرانند. مدت این دوره معمولاً 6 ماه تا یک سال است و برای تقویت دروس پایه (زیست، شیمی، فیزیک) و زبان (چینی یا انگلیسی) برگزار میشود. کسانی که معدل دیپلم پایینی دارند یا پایه علمیشان ضعیف است، ملزم به گذراندن این دوره خواهند بود.
شرایط سنی و معدل ویژه رشتههای علوم پزشکی
برای پزشکی، رقابت بسیار بالا است. متقاضیان باید ترجیحاً زیر 23 سال سن داشته باشند و نمرات دروس زیستشناسی و شیمی آنها بالای 16 باشد.
دانشگاههای برتر و شهرهای دانشجویی چین
انتخاب شهر در چین، به اندازه انتخاب دانشگاه اهمیت دارد؛ چرا که هر شهر محیط اقتصادی و فرصتهای شغلی متفاوتی را پس از فارغالتحصیلی پیش پای شما میگذارد.
معرفی بهترین شهرهای دانشجویی
پکن (Beijing)؛ قلب تپنده
پکن نه تنها پایتخت سیاسی، بلکه مرکز بلامنازع آموزش عالی در چین است. با حضور دو دانشگاه برتر کشور (تسینگهوا و پکن)، این شهر فضایی به شدت رقابتی و علمی برای دانشجویان دارد. پکن ترکیبی از تاریخ چند هزار ساله (دیوار چین و شهر ممنوعه) و مدرنیته است. برای کسانی که به دنبال شبکهسازی سیاسی، یادگیری زبان چینی اصیل و دسترسی به بزرگترین کتابخانهها هستند، پکن بیرقیب است.
شانگهای (Shanghai)؛ نیویورکِ شرق
اگر به دنبال محیطی بینالمللی، آسمانخراشهای خیرهکننده و زندگی پرجنبوجوش هستید، شانگهای مقصد شماست. این شهر قطب مالی جهان است و برای دانشجویان رشتههای مدیریت، اقتصاد، هنر و مد و مهندسی محیطی ایدهآل است. نرخ استخدام فارغالتحصیلان در شرکتهای چندملیتی در شانگهای بسیار بالا است، اما باید در نظر داشت که هزینه زندگی در این شهر نسبت به سایر نقاط چین بالاتر است.
هانگژو (Hangzhou)
این شهر که به بهشت روی زمین معروف است، مقر اصلی غولهای فناوری مانند Alibaba و Ant Group است. هانگژو برای دانشجویان رشتههای IT، تجارت الکترونیک و هوش مصنوعی بهترین گزینه است. ترکیب دریاچه زیبای غربی (West Lake) با دفاتر شیشهای شرکتهای تکنولوژی، اتمسفری منحصربهفرد از آرامش و پیشرفت ایجاد کرده است.
نانجینگ (Nanjing) و ووهان (Wuhan):
این دو شهر به داشتن جمعیت دانشجویی عظیم و دانشگاههای مادر با قدمت تاریخی شهرت دارند. نانجینگ (پایتخت سابق) فضایی فرهنگی و آرامتر دارد، در حالی که ووهان به عنوان قطب صنعتی و ترانزیتی مرکز چین، هزینههای زندگی بسیار مقرونبهصرفهای را پیشنهاد میدهد.
لیست 10 دانشگاه برتر چین بر اساس رنکینگ QS 2025
این دانشگاهها در ردهبندی جهانی نه تنها در آسیا، بلکه در کل دنیا به عنوان موسسات پیشرو شناخته میشوند:
- Peking University: برترین دانشگاه جامع چین، مشهور در علوم انسانی، علوم پایه و پزشکی.
- Tsinghua University: رتبه یک مهندسی و علوم کامپیوتر در جهان؛ مهد پرورش نخبگان تکنولوژی.
- Fudan University: نگین آموزشی شانگهای با رویکردی بینالمللی و بسیار قوی در علوم سیاسی و پزشکی.
- Shanghai Jiao Tong University: با قدرت خیرهکننده در مهندسی مکانیک و کشتیسازی.
- Zhejiang University: یکی از جامعترین دانشگاهها با بودجه پژوهشی عظیم در حوزههای نوآورانه.
- University of Science and Technology of China (USTC): متمرکز بر علوم محض و فیزیک کوانتوم؛ مخصوص نوابغ علمی.
- Nanjing University: یکی از قدیمیترین و معتبرترین مراکز علمی با شهرت جهانی در علوم زمین و جوی.
- Wuhan University: دارای زیباترین پردیس دانشگاهی در چین و دپارتمانهای قدرتمند در نقشهبرداری و هیدرولیک.
- Tongji University: قطب اصلی معماری و مهندسی عمران در چین با همکاریهای گسترده با کشور آلمان.
- Harbin Institute of Technology (HIT): پیشرو در صنایع هوافضا، روباتیک و علوم دفاعی.
دانشگاههای مورد تایید وزارت بهداشت ایران برای تحصیل پزشکی در چین
هر ساله وزارت بهداشت ایران لیستی از دانشگاههای معتبر خود را منتشر میکند. چنانچه قصد داشته باشید در رشتههای پزشکی تحصیل کنید و پس از اتمام تحصیل در چین، در ایران به اشتغال یا ادامه تحصیل در دورههای تخصصی بپردازید، میبایست حتماً در دانشگاههای مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران تحصیل کنید تا مدارکتان معتبر شناخته شود.
- Anhui Medical University – دانشگاه پزشکی آنهویی
- Army Medical University – دانشگاه پزشکی ارتش
- Beijing Normal University – دانشگاه عادی پکن
- Beijing University of Chinese Medicine – دانشگاه طب سنتی چین پکن
- Capital Medical University – دانشگاه پزشکی پایتخت (پکن)
- Central South University – دانشگاه جنوب مرکزی
- China Med University – دانشگاه علوم پزشکی چین
- China Pharmaceutical University – دانشگاه داروسازی چین
- Chinese University Hong Kong –دانشگاه چین هنگکنگ
- Chongqing Medical University –دانشگاه علوم پزشکی چونگکینگ
- Dalian Medical University – دانشگاه علوم پزشکی دالیان
- East China Normal University – دانشگاه تربیت معلم شرق چین
- East China University of Science and Technology – دانشگاه علوم و فناوری شرق چین
- Fudan University – دانشگاه فودان
- Guangzhou Medical University – دانشگاه علوم پزشکی گوانگژو
- Harbin Medical University – دانشگاه علوم پزشکی هاربین
- Huazhong Agricultural University – دانشگاه کشاورزی هواژونگ
- Huazhong University of Science and Technology – دانشگاه علوم و فناوری هواژونگ
- Jiangsu University – دانشگاه جیانگسو
- Jilin University – دانشگاه جیلین
- Jinan University – دانشگاه جینان
- Nanjing Agriculture University – دانشگاه کشاورزی نانجینگ
- Nanjing Medical University – دانشگاه علوم پزشکی نانجینگ
- Nanjing University – دانشگاه نانجینگ
- Nanjing University of Chinese Medicine – دانشگاه طب چینی نانجینگ
- Nankai University – دانشگاه نانکای
- Nantong University – دانشگاه نانتونگ
- Northwest A&F University – دانشگاه کشاورزی و جنگلداری شمال غرب
- Ocean University of China – دانشگاه علوم دریایی چین
- Peking University – دانشگاه پکن
- Peking Union Medical College – کالج پزشکی پکن یونیون
- Shandong University – دانشگاه شاندونگ
- Shanghai Jiao Tong University – دانشگاه شانگهای جیاو تونگ
- Shanghai University of Traditional Chinese Medicine – دانشگاه طب سنتی چینی شانگهای
- Shantou University – دانشگاه شانتو
- SiChuan University – دانشگاه سیچوان
- Soochow University – دانشگاه سوژو
- South China University of Technology – دانشگاه علوم و فناوری جنوب چین
- Southeast University – دانشگاه جنوب شرق چین
- Southern Medical University – دانشگاه علوم پزشکی جنوبی
- Southwest University – دانشگاه جنوب غرب
- Sun Yat-Sen University – دانشگاه سان یاتسن
- Tianjin Medical University – دانشگاه علوم پزشکی تیانجین
- Tianjin University – دانشگاه تیانجین
- Tongji University – دانشگاه تونجی
- Tsinghua University – دانشگاه تسینگهوا
- University Hong Kong – دانشگاه هنگکنگ
- University of Science and Technology of China – دانشگاه علوم و فناوری چین
- Wenzhou Medical University – دانشگاه علوم پزشکی ونژو
- Wuhan University – دانشگاه ووهان
- Xiamen University – دانشگاه شیامن
- Xian Jiaotong University – دانشگاه شیان جیاوتونگ
- Zhejiang University – دانشگاه ژجیانگ
- Zhejiang University of Technology – دانشگاه فناوری ژجیانگ
- Zhengzhou University – دانشگاه ژنگژو
معرفی دانشگاههای مقرونبهصرفه و مورد تایید وزارت علوم
بسیاری از دانشگاههای مورد تأیید وزارت بهداشت و درمان، مورد تأیید وزارت علوم هم هستند. اگر بخواهید در رشتههای غیرپزشکی (مهندسی، علوم پایه، انسانی و ...) تحصیل کنید، بهتر است از دانشگاههای مورد تأیید وزارت علوم پذیرش بگیرید. در ادامه قصد داریم برخی از این دانشگاههای مورد تأیید را که شهریه متعادلتری دارند، برای شما معرفی کنیم.
Sichuan University (شهر چنگدو):
این دانشگاه در شهر چنگدو (شهر پانداها) واقع شده است. سیچوان علاوه بر رنکینگ عالی، هزینههای زندگی بسیار پایینتری نسبت به شهرهای ساحلی دارد. این دانشگاه در لیست دانشگاههای مورد تایید هردو وزارت علوم و وزارت بهداشت ایران قرار دارد و برای رشتههای مهندسی و پزشکی بسیار توصیه میشود.
Nanjing University (شهر نانجینگ):
اگرچه نانجینگ جزو دانشگاههای تراز اول است، اما شهریه آن و هزینههای اقامت در این شهر حدود 20 تا 30 درصد ارزانتر از پکن است. این دانشگاه یک انتخاب استراتژیک برای کسانی است که برند دانشگاه برایشان مهم است اما بودجه محدودی دارند. این دانشگاه علاوه بر اینکه مورد تأیید وزارت بهداشت است، مورد تأیید وزارت علوم هم هست.
Sun Yat-sen University (شهر گوانگجو):
این دانشگاه در شهر گوانگجو در جنوب چین واقع شده و ضمن مورد تأیید بودن هردو وزارتخانه علوم و بهداشت، برای رشتههای بازرگانی و پزشکی فوقالعاده است. با توجه به نزدیکی گوانگجو به مراکز تجاری، فرصتهای کارآموزی فراوانی برای دانشجویان فراهم است.
هزینههای تحصیل و زندگی در چین
شهریه تحصیل در مقاطع و رشتههای گوناگون چین، متفاوت با یکدیگر است. در جدول زیر تلاش کردهایم تا نگاهی کلی به شهریه رشتههای پرطرفدار داشته باشیم.
| مقطع تحصیلی | رشتههای مهندسی و مدیریت | پزشکی (MBBS) | رشتههای هنر |
|---|---|---|---|
| کارشناسی | 3,000 - 5,000 دلار | 4,500 - 8,000 دلار | 4,000 - 6,000 دلار |
| ارشد و دکتری | 4,000 - 7,000 دلار | 6,000 - 10,000 دلار | 5,000 - 8,000 دلار |
هزینه زندگی دانشجویی (خوابگاه، خوراک و حملونقل)
هزینه زندگی دانشجویی در چین یکی از مزایای اصلی تحصیل در این کشور است و نسبت به بسیاری از کشورهای غربی یا حتی برخی کشورهای آسیایی، بسیار مقرونبهصرفه محسوب میشود. البته این هزینهها بسته به شهر محل تحصیل، سبک زندگی و انتخابهای شخصی (مثل نوع مسکن یا عادات غذایی) متفاوت است. در شهرهای بزرگ مانند پکن، شانگهای و گوانگژو هزینهها بالاتر است، در حالی که در شهرهای کوچکتر مثل چنگدو، ووهان یا شیآن میتوانید با بودجه کمتری زندگی کنید.
مسکن
ارزانترین و محبوبترین گزینه برای دانشجویان، خوابگاههای دانشگاهی است که معمولاً بین 800 تا 2000 یوان (حدود 110 تا 280 دلار آمریکا) در ماه هزینه دارد. این خوابگاهها اغلب شامل امکانات پایه مثل اینترنت و گاهی قبوض آب و برق هستند. اگر آپارتمان اجارهای خارج از دانشگاه انتخاب کنید، هزینه میتواند به 2500 تا 5000 یوان (350 تا 700 دلار) برسد، به ویژه در شهرهای بزرگ.
خوراک
غذا در چین بسیار متنوع و ارزان است، به خصوص اگر از کافهتریای دانشگاه یا غذاهای محلی استفاده کنید. یک وعده غذا در دانشگاه معمولاً 10 تا 20 یوان (1.5 تا 3 دلار) هزینه دارد. اگر بیشتر در خانه بپزید یا از غذاهای خیابانی و بازارهای محلی بخرید، هزینه ماهانه خوراک حدود 1500 تا 1800 یوان (210 تا 250 دلار) خواهد بود.
حمل و نقل
سیستم حمل و نقل عمومی چین (مترو، اتوبوس و دوچرخههای اشتراکی) عالی و ارزان است. یک بلیت تک سفره مترو معمولاً 3 تا 6 یوان است و کارت ماهانه دانشجویی حدود 200 تا 300 یوان (30 تا 45 دلار) هزینه دارد. بسیاری از دانشجویان با دوچرخه یا پیادهروی به دانشگاه میروند، پس هزینه حمل و نقل اغلب کمتر از 300 یوان در ماه است.
در مجموع، یک دانشجوی بینالمللی با سبک زندگی متوسط میتواند در شهرهای بزرگ با 4000 تا 6000 یوان (550 تا 850 دلار) در ماه زندگی کند، و در شهرهای کوچکتر حتی با 2500 تا 4000 یوان (350 تا 550 دلار). اگر اقتصادی زندگی کنید (خوابگاه، غذای دانشگاهی و حمل و نقل عمومی)، هزینهها به طور قابل توجهی پایینتر میآید.
شرایط کار دانشجویی
طبق قوانین جدید، دانشجویان بینالمللی با اجازه دانشگاه و اداره مهاجرت میتوانند تا 20 ساعت در هفته کار پارهوقت یا کارآموزی انجام دهند. به این ترتیب دانشجویان میتوانند بخشی از هزینههای خود را تامین کنند.
بورسیههای تحصیلی و تحصیل رایگان
یکی از مزایای تحصیل در چین، وجود و امکان بهرهمندی از بورسیههای تحصیلی گوناگون این کشور است. در این بخش بورسیههای مختلف تحصیلی چین را همراه با خدمات و دامنه پوشش آنها برای شما معرفی میکنیم.
تحصیل رایگان: واقعیت یا تبلیغ؟
بسیاری تصور میکنند تحصیل رایگان یک شعار تبلیغاتی است، اما در چین این موضوع یک سیاست راهبردی برای جذب قدرت است. دولت چین از طریق چند بورسیه که از طریق سفارتها یا مستقیماً توسط دانشگاههای ممتاز اعطا میشود، پکیج کاملی را ارائه میدهد که شامل موارد زیر است:
- معافیت 100٪ از شهریه و پرداخت تمام هزینههای آموزشی توسط دولت.
- اختصاص خوابگاه رایگان با اتاقهای با کیفیت در پردیس دانشگاه.
- اهدای حقوق ماهیانه بین 3000 یوان (برای ارشد) تا 3500 یوان (برای دکتری) که به راحتی هزینههای خوراک و پوشاک دانشجو را پوشش داده و مبلغی نیز برای پسانداز باقی میماند.
- اهدای بیمه درمانی با پوشش کامل هزینههای پزشکی در طول دوره تحصیل.
بنابراین، تحصیل رایگان در چین نه تنها واقعیت دارد، بلکه یک «فرصت شغلی علمی» محسوب میشود.
همگی بورسیهها امکان تحصیل رایگان را به شما نمیدهند؛ بورسیههای دولتی چین و بورسیه دانشگاههای ممتاز چین است که به افراد واجد شرایط این امکان را میدهند.
بورسیه دولتی چین (CSC)
بورسیه دولتی چین که با نام بورسیه CSC شناخته میشود، یکی از معتبرترین و پرتقاضاترین برنامههای حمایتی دولت چین برای دانشجویان بینالمللی است. این بورسیه توسط شورای بورس تحصیلی چین و زیر نظر مستقیم وزارت آموزش این کشور ارائه میشود و هدف اصلی آن توسعه همکاریهای علمی، آموزشی و فرهنگی میان چین و سایر کشورهاست.
بورسیه CSC بهویژه به دلیل پوشش کامل هزینهها و اعتبار بالای دانشگاههای میزبان، یکی از بهترین گزینهها برای ادامه تحصیل در چین به شمار میآید.
بورسیه دانشگاههای ممتاز
در چین چند دانشگاه ممتاز وجود دارد که معمولاً در برنامههای بورسیه دولتی (CGS) و بورسیههای دانشگاهی شرکت میکنند و برای دانشجویان بینالمللی فرصتهای خوبی فراهم میکنند.
- Tsinghua University
- Peking University
- Fudan University
- Zhejiang University
- Shanghai Jiao Tong University
- University of Science and Technology of China (USTC)
- Nanjing University
- Wuhan University
- Beijing Normal University
این بورسیههای دانشگاهی یا تمام شهریه را پوشش میدهد یا بخشی از آن را. همچنین گاهی منجر به دریافت خوابگاه رایگان هم میشوند.
بورسیه کنفوسیوس چین
بورسیه کنفوسیوس چین یکی از برنامههای معتبر و فولفاند دولت چین برای دانشجویان بینالمللی است که با هدف توسعه و ترویج زبان و فرهنگ چینی در سطح جهان ارائه میشود. این بورسیه توسط نهادهای رسمی آموزش زبان چین و با همکاری مؤسسههای کنفوسیوس در کشورهای مختلف اجرا میگردد و تمرکز اصلی آن بر آموزش زبان چینی و رشتههای مرتبط با فرهنگ و مطالعات چین است.
بورسیه کنفوسیوس بیشتر مناسب افرادی است که علاقهمند به یادگیری زبان چینی، فعالیتهای آموزشی، تدریس زبان، یا ادامه تحصیل در حوزههایی مانند آموزش زبان چینی، ادبیات و تاریخ چین و برخی شاخههای فرهنگی و سنتی هستند. این برنامه در بیش از 150 دانشگاه معتبر چین ارائه میشود و امکان تحصیل در شهرها و مراکز علمی مهم این کشور را فراهم میکند.
از نظر حمایتی، بورسیه کنفوسیوس شامل معافیت از شهریه، خوابگاه یا کمکهزینه مسکن، کمکهزینه ماهانه زندگی و بیمه درمانی است.
بورسیه جاده ابریشم چین
این بورسیه با هدف تقویت پیوندهای علمی و دانشگاهی میان چین و کشورهای مسیر جاده ابریشم طراحی شده و امکان تحصیل در دانشگاههای معتبر چین را با حمایت مالی قابلتوجه فراهم میکند.
دانشجویان واجد شرایط میتوانند در مقاطع مختلف دانشگاهی در رشتههای متنوع پذیرش بگیرند و از مزایایی مانند معافیت از شهریه، کمکهزینه زندگی، خوابگاه و بیمه درمانی بهرهمند شوند. ایران نیز جزو کشورهای مشمول این بورسیه است و هر ساله تعدادی از دانشگاههای چین آن را ارائه میدهند.
مدارک لازم برای اخذ بورسیه کامل (Full Fund)
دریافت بورسیه کامل یا امکان استفاده از بورسیههای نامبرده در چین، رقابتی است و بر پایه شایستگیهای علمی بنا شده است. برای اینکه پرونده شما در میان هزاران متقاضی برتر دیده شود، ارائه مدارک زیر با کیفیت بالا الزامی است:
- رزومه علمی (CV) استاندارد: تمرکز بر پروژههای تحقیقاتی، افتخارات تحصیلی و مهارتهای نرمافزاری مرتبط با رشته.
- پروپوزال یا طرح تحقیقاتی (Study Plan): برای مقاطع ارشد و دکتری، این حیاتیترین بخش است. شما باید در حداقل 800 تا 1000 کلمه، به طور دقیق توضیح دهید که چرا این دانشگاه را انتخاب کردهاید و قصد دارید روی چه موضوعی تحقیق کنید.
- نامه پذیرش از استاد (Acceptance Letter): مکاتبه با اساتید دانشگاه مقصد و متقاعد کردن آنها برای حمایت از شما، شانس دریافت بورسیه را افزایش میدهد.
- مقالات ISI و کنفرانسی: داشتن مقالات چاپ شده در ژورنالهای معتبر بینالمللی، نشاندهنده توان پژوهشی شماست و فاکتور اصلی در تفکیک نخبگان است.
- توصیهنامهها (Recommendation Letters): ارائه دو توصیهنامه از اساتید با مرتبه علمی دانشیار یا استادتمام که به طور تخصصی تواناییهای شما را تایید کنند، شانس دریافت بورسیه را بالا میبرد.
مراحل اخذ پذیرش دانشگاهی
برای اخذ پذیرش، توجه به دو موضوع اهمیتی حیاتی دارد؛ مدارک مورد نیاز و ددلاینها.
چکلیست کامل مدارک
نقص در مدارک، اصلیترین دلیل ریجکت شدن درخواستها در مرحله اول است. برای اخذ پذیرش نیاز است:
- مدارک هویتی
- مدارک تحصیلی همراه با ترجمه رسمی و اخذ تأییدیه: تمامی مدارک تحصیلی و ریز نمرات باید به زبان چینی یا انگلیسی ترجمه شده و به تایید وزارت امور خارجه و دادگستری برسند.
- گواهی سلامت (Physical Examination): باید از فرم مخصوص سفارت چین استفاده کنید. این فرم شامل آزمایشات خون (HIV، هپاتیت)، عکس رادیولوژی قفسه سینه و معاینات چشم و قلب است و نباید بیش از 6 ماه از تاریخ آن گذشته باشد.
- گواهی عدم سوء پیشینه: این گواهی نیز باید ترجمه رسمی شده و دارای اعتبار قانونی در زمان ارائه به دانشگاه باشد.
- تمکن مالی (برای دانشجویان غیر بورسیه): ارائه نامه بانکی که نشاندهنده توانایی مالی برای پوشش هزینههای حداقل یک سال تحصیل است، الزامی است.
تایملاین و ددلاینهای اپلای
- نوامبر تا ژانویه: بازه طلایی برای مکاتبه با اساتید و دریافت Acceptance Letter.
- ژانویه تا مارچ: تکمیل فرمهای آنلاین در سایت CSC و سایت دانشگاهها.
- آوریل: آخرین مهلت برای ارسال مدارک (ددلاین اکثر دانشگاههای تراز اول).
- ژوئن و جولای: اعلام نتایج نهایی و ارسال بستههای پستی پذیرش.
- سپتامبر: شروع کلاسها و ورود به خاک چین.
راهنمای دریافت ویزای دانشجویی و فرم JW202
پس از پذیرش، دانشگاه دو مدرک اصلی برای شما ارسال میکند: نامه پذیرش (Admission Notice) و فرم JW201 یا JW202.
فرمهای JW201/202، نوعی تأییدیه دولتی است که نشان میدهد شما مجاز به تحصیل در چین هستید. بدون اصل این فرم، هیچ سفارتی ویزا صادر نمیکند.
- ویزای X1: مخصوص کسانی است که دوره تحصیلی آنها بیش از 180 روز است. دارنده این ویزا باید ظرف 30 روز پس از ورود به چین، به اداره پلیس مراجعه کرده و آن را به مجوز اقامت (Residence Permit) تبدیل کند.
- ویزای X2: برای دورههای کوتاه مدت (مانند دورههای زبان یا فرصت مطالعاتی کوتاهمدت) صادر میشود و قابلیت تبدیل به اقامت بلندمدت را ندارد.
زندگی دانشجویی و اقامت پس از تحصیل
اخذ ویزا آخرین مرحله ورود شما به کشور چین نیست؛ بلکه دقیقاً اولین مرحله ورود شماست. هنگام ورود به چین باید خود را برای زندگی با شرایط آن کشور آماده کنید. در ادامه قصد داریم شما را با موضوعاتی آشنا کنیم که شاید تا به حال نخوانده باشید:
- خوابگاههای دانشجویان بینالمللی (International Dorms) با خوابگاههای دانشجویان چینی متفاوت است از آنها بسیار باکیفیتتر است.
- زندگی در چین نیازمند انعطافذیری است؛ یعنی حتی اگر تحصیل شما به زبان انگلیسی باشد، برای زندگی روزمره (خرید، تاکسی، رستوران) یادگیری جملات پایه چینی ضروری است.
- اپلیکیشن WeChat در اینجا فراتر از یک پیامرسان، نیمی از زندگی شما (پرداختها، خدمات، ارتباطات) خواهد بود. دسترسی به گوگل، یوتیوب و اینستاگرام محدود است. دانشجویان با استفاده از سرویسهای VPN این محدودیت را رفع میکنند، اما باید به پلتفرمهای بومی نظیر Baidu و Amap نیز عادت کنید.
- تنوع غذایی در چین فوقالعاده است، اما زمان میبرد تا ذائقه شما با ادویهها و سبک طبخ شرقی سازگار شود. البته در تمام دانشگاهها سلفسرویسهای مخصوص مسلمانان (با گوشت حلال) وجود دارد.
تبدیل ویزای تحصیلی به کاری و اقامت دائم
پس از فارغالتحصیلی، دانشجویان بینالمللی برای ورود به بازار کار چین باید ویزای تحصیلی خود را به ویزای کاری تبدیل کنند. شرط اصلی این مرحله، دریافت قرارداد کاری از یک شرکت معتبر چینی است؛ قراردادی که حقوق و جایگاه شغلی آن با استانداردهای تعیینشده توسط دولت چین همخوانی داشته باشد.
تبدیل ویزا برای دارندگان ویزای K نیز صدق میکند. از اکتبر 2025، چین ویزای جدیدی با عنوان ویزای K معرفی کرده است که ویژه استعدادهای جوان در حوزههای تخصصی است. این ویزا به فارغالتحصیلان اخیر دانشگاههای معتبر اجازه میدهد بدون داشتن قرارداد کاری اولیه در چین، برای تحقیق، کارآفرینی یا جستجوی شغل اقدام کنند. ویزای K امکان اقامت طولانیتر و ورود چندباره را فراهم میکند، اما برای اشتغال رسمی معمولاً باید به ویزای کاری تبدیل شود.
اقامت دائم
اقامت دائم چین یکی از سختترین نظامهای اقامتی جهان به شمار میرود و هر سال تنها به تعداد محدودی از اتباع خارجی اعطا میشود. این اقامت که به شکل کارت اقامت خارجی صادر میشود، مسیرهای مشخص و بسیار محدودی دارد. مسیرهای اصلی شامل:
- اشتغال بلندمدت در موقعیتهای سطح بالا (معمولاً بیش از 4 سال)، با حقوق بالا، پرداخت مالیات قابل توجه و نقش مؤثر در اقتصاد یا علم چین
- سرمایهگذاری کلان و پایدار در چین
- ازدواج با شهروند چینی همراه با اقامت طولانیمدت
- مشارکت برجسته علمی، فناورانه یا اقتصادی در سطح ملی
جمعبندی
تحصیل در چین در سال 2025 دیگر یک انتخاب حاشیهای یا صرفاً اقتصادی نیست؛ بلکه به یک مسیر جدی علمی، پژوهشی و حتی شغلی تبدیل شده است. مجموعهای از وجود دانشگاههای معتبر جهانی، سرمایهگذاری عظیم دولتی، بورسیههای فولفاند واقعی، هزینههای زندگی معقول و سیاستهای جدید مهاجرتی (مانند ویزای K)، چین را به یکی از رقابتیترین مقاصد تحصیلی جهان بدل کرده است.
با این همه، چین کشوری «سادهگیر» هم نیست. موفقیت در این مسیر نیازمند برنامهریزی دقیق، تهیه رزومه قوی، انتخاب هوشمندانه دانشگاه و شهر، و آمادگی برای سازگاری فرهنگی است. کسانی که صرفاً به دنبال مدرک هستند، ممکن است ناامید شوند؛ اما برای دانشجویانی که نگاه بلندمدت، روحیه پژوهشی یا هدف شغلی مشخص دارند، چین میتواند سکوی پرتابی واقعی باشد.
برای سنجیدن شرایط خود جهت تحصیل در چین، آشنایی با جزئیات رشتههای ارائهشده در دانشگاههای مختلف، انتخاب رشته و دانشگاه، تکمیل و ترجمه و اخذ تاییدیه مدارک و دریافت پذیرش و ویزا، با کارشناسان ما در مؤسسه مهاجرتی قصران تماس بگیرید. ما کارگزاری رسمی کشور چین را اخذ کردهایم و قادریم در اسرع زمان ویزای شما را دریافت کنیم.
سؤالات متداول
1. آیا مدرک دانشگاههای چین معتبر است؟
بله. بسیاری از دانشگاههای چین در رتبهبندیهای QS و شانگهای در میان برترینهای جهان قرار دارند. مدارک این دانشگاهها در اکثر کشورهای جهان معتبر است و بسیاری از آنها مورد تأیید وزارت علوم و وزارت بهداشت ایران هستند.
2. آیا واقعاً میتوان در چین رایگان تحصیل کرد؟
بله. با دریافت بورسیههایی مانند CSC، کنفوسیوس یا جاده ابریشم، یا استفاده از بورسیهها و فاندهای برخی دانشگاههای ممتاز، تحصیل میتواند کاملاً رایگان باشد و حتی شامل حقوق ماهانه، خوابگاه و بیمه درمانی نیز شود.
3. بدون مدرک زبان هم میتوان پذیرش گرفت؟
در برخی موارد بله. امکان پذیرش مشروط با گذراندن دوره زبان وجود دارد. اما برای بورسیههای رقابتی، داشتن مدرک زبان (IELTS یا HSK) شانس شما را بهطور جدی افزایش میدهد.
4. تحصیل به زبان انگلیسی در چین امکانپذیر است؟
بله. هزاران برنامه به زبان انگلیسی، بهویژه در رشتههای مهندسی، پزشکی، مدیریت و علوم پایه ارائه میشود. برای این دورهها معمولاً آیلتس 6 یا 6.5 کافی است.
5. آیا دانشجویان اجازه کار دارند؟
بله. طبق قوانین جدید، دانشجویان بینالمللی با مجوز دانشگاه و اداره مهاجرت میتوانند تا 20 ساعت در هفته بهصورت پارهوقت یا کارآموزی فعالیت کنند.
6. آیا بعد از تحصیل میتوان در چین ماند و کار کرد؟
امکانپذیر است، اما تضمینی نیست. فارغالتحصیلان میتوانند برای ویزای کاری (Z Visa) اقدام کنند. فارغالتحصیلان ممتاز، بهویژه در رشتههای STEM، شانس بالاتری دارند. معرفی ویزای K در سال 2025 نیز مسیر ورود به بازار کار را برای نخبگان جوان هموارتر کرده است.
نیاز به مشاوره تخصصی دارید؟
تیم متخصص ما آماده ارائه مشاوره رایگان و بررسی شانس موفقیت شما است.
درخواست مشاوره رایگان
نظرات کاربران
نظر خود را بنویسید